Ή Υπαπαντή του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού (2 Φεβρουαρίου)

Η εορτή της Υπαπαντής κρύβει μέσα της μια μεγάλη αλήθεια: Ο γέροντας και φθαρείς από τήν αμαρτία κόσμος υποδέχεται τό βρέφος και δι' αυτού τον Νέο κόσμο, τήν απολύτρωση και τή σωτηρία.

Τι είναι η Υπαπαντή: Υπαπαντή είναι ή υποδοχή του Χριστού από τον γέροντα Συμεών. Είναι Δεσποτική εορτή, αλλά συγχρόνως και Θεομητορική. Είναι δηλαδή αφιερωμένη στον Δεσπότη Χριστό, που βρέφος 40 ήμερων προσέρχεται στον Ναό, όπως όριζε ό Νόμος γιά τά πρωτότοκα αγόρια. Συγχρόνως όμως, εορτάζουμε και τήν Παναγία μας, πού κι αυτή προσέρχεται νά προσφέρει τή θυσία της προκειμένου νά καθαρισθεί από τη λοχία, έτσι ακριβώς όπως όριζε ο Μωσαϊκός Νόμος γιά τις μητέρες.

Η αρχή της εορτής αυτής βρίσκεται πολύ παλαιά, στά χρόνια πού ό λαός του Θεού, οι Ισραηλίτες, βρίσκονταν αιχμάλωτοι στους Αιγυπτίους. Μία από τις δέκα πληγές, με τις όποιες ο Θεός τιμώρησε τον Φαραώ, και μάλιστα ή πιο σκληρή, ήταν η σφαγή από Άγγελο Κυρίου, όλων των πρωτοτόκων παιδιών των Αιγυπτίων. Ύστερα από αυτήν την φοβερή πληγή, ο Θεός ζήτησε κι από τους Ισραηλίτες να Του αφιερώνουν κάθε πρωτότοκο αγόρι, «παν άρσεν το διανοίγον μήτραν...».

Η νομική προτύπωση της Εορτής: Η φράση αυτή «παν άρσεν το την μήτραν διανοίγον...» της Παλαιάς Διαθήκης ήταν ένας τύπος, μια προεικόνιση, για τον Ιησού Χριστό. Ο λόγος γι’ αυτό είναι ότι δεν αρμόζει σε κανένα άλλο πρωτότοκο παιδί παρά μόνον στον Δεσπότη Χριστό. Αυτόν κυρίως προτύπωνε τούτη η αφιέρωση της φράσης, καθ' όσον μόνον ο Κύριος άνοιξε την παρθενική μήτρα της μητέρας Του και την άφησε πάλι Παρθένον.

Αργότερα όταν έγινε η Σκηνή του Μαρτυρίου και την υπηρεσία σ' αυτήν την είχαν οί Λευΐτες, ο Θεός τους όρισε τα παιδιά αυτά που αφιέρωναν στο Θεό νά μπορούν νά εξαγοράζονται από τους γονείς τους.

Η θέση της Παναγίας στην Εορτή: Ακόμα, ό Μωσαϊκός Νόμος όριζε ότι και ή γυναίκα πού γεννούσε αγόρι εθεωρείτο ακάθαρτη γιά 40 ήμερες. Γι' αυτό τον λόγο, τήν τεσσαρακοστή ημέρα έπρεπε να πάει στον Ναό και να προσφέρει ως θυσία «αμνόν ενιαύσιον εις ολοκαύτωμα, και νεοσσόν περιστεράς ή τρυγόνα περί αμαρτίας.....» Ο Ιερέας έκανε αυτή την θυσία και την καθάριζε. Όποια όμως γυναίκα ήταν πτωχή μπορούσε να προσφέρει αντί για αμνό «δύο τρυγόνας ή δύο νεοσσούς περιστερών...», όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο βιβλίο του Λευϊτικού της Παλαιάς Διαθήκης.

Η θέση του Χριστού στην Εορτή: Το γράμμα, λοιπόν, αυτών των εντολών του Νόμου έρχεται να εκτελέσει και ο ίδιος ο Νομοθέτης, ο Κύριος μας, μαζί βέβαια με τήν Παναγία Μητέρα Του. Έτσι η Θεοτόκος με το Βρέφος και τον Ιωσήφ έρχονται στον Ναό, και, όπως λέγουν οι Πατέρες της Εκκλησίας, δέν πρόσφεραν αμνόν, όχι τόσο εξ αιτίας της πτώχειας τους, αλλ’ όσο διότι αμνός αληθινός ήταν ο ίδιος ό Χριστός, ο οποίος με απόλυτη υπακοή στον Ουράνιο Πατέρα, προσέφερε τον εαυτόν Του θυσίαν ευάρεστον υπέρ της σωτηρίας τού κόσμου.

Η θέση του γέροντα Συμεών στην Εορτή: Σύμφωνα με τον Ιερό Ευαγγελιστή Λουκά, ο απερινόητος Θεός, έφθασε στον Ναό συγκαταβαίνοντας σε τέτοιο βαθμό ώστε να εξαγορασθεί με την προσφορά των πτωχών, τα περιστέρια ή τα τρυγόνια. Σαν μπήκε στον Ναό, εκείνη τη στιγμή κινούμενος από το φωτισμό του Αγίου Πνεύματος, έσπευσε να τον υποδεχθεί ένας άνθρωπος βαθύγερος, ονόματι Συμεών, που ήταν Δίκαιος και ευλαβής. Ο Συμεών περίμενε εδώ και πολλά χρόνια την εκπλήρωση της προφητείας, με την οποία του είχε υποσχεθεί ο Θεός, ότι δεν θα πέθαινε πριν να δει και να αγγίξει με τα ίδια του τα χέρια τον Σωτήρα του κόσμου. Ο γέροντας αυτός, άπλωσε τά τρεμάμενα χέρια του, για να πάρει στην αγκαλιά του τον Σωτήρα, και, ευχαριστώντας τον Θεό είπε: «Νυν απολύεις τον δούλον σου, Δέσποτα, κατά το ρήμα σου εν ειρήνη, ότι είδον οι οφθαλμοί μου το σωτήριόν σου, ο ητοίμασας κατά πρόσωπον πάντων των λαών, φώς εις αποκάλυψιν εθνών και δόξαν λαού σου Ισραήλ».

Η λυτρωτική διάσταση της Εορτής: Ο Δίκαιος Συμεών, από αυτή τή στιγμή που κρατά στην αγκαλιά του τον χορηγό της ζωής, δεν φοβάται πλέον τον θάνατο και το διατρανώνει. Τα γεροντικά μάτια του με συγκίνηση αντίκρυσαν τον ερχόμενο Μεσσία. Ο Συμεών τον υποδέχεται. Στο πρόσωπό του η Παλαιά Διαθήκη υποδέχεται την Καινή Διαθήκη. Δηλαδή, η Παλαιά Διαθήκη του Ισραήλ και ο αρχαίος Νόμος ζητούσαν δια μέσου του Πρεσβύτη Συμεών νά αποσυρθούν μπροστά στο Φως της χάριτος του Ιησού Χριστού. Ο γέροντας αυτός, βλέποντας και αγκαλιάζοντας τον Χριστό, τον οποίο είχαν προαναγγείλει όλοι οι Δίκαιοι και οι Προφήτες από αιώνες, μπορούσε πια να ζητήσει με παρρησία από τον Θεό να τον λυτρώσει από τα δεσμά της θνητής σάρκας και της φθοράς, για να κάνει τόπο στην αιώνια νεότητα της Εκκλησίας. Ακόμα, προλέγει στην Μητέρα του Χριστού ότι την ψυχή της θα την διαπεράσει οδυνηρή ρομφαία, πόνος δυνατός, προλέγοντας τη Σταύρωση του Υιού της και, ακόμα, ότι ο Ιησούς: «θα κείται εις πτώσιν κι εις ανάστασιν πολλών...». Τόσο με το πάθος Του, όσο και με την Ανάσταση Του θα είναι σημείο αντιλεγόμενο, που θα φέρει πτώση στους ασεβείς και ανύψωση σε όσους πιστέψουν εις Αυτόν.

Η προφητική διάσταση της Εορτής: Εκεί στον Ναό βρισκόταν και μια γυναίκα, η Άννα. Ήταν χήρα από πολλά έτη, και υπηρετούσε διαρκώς τον Θεό, περιμένοντας την έλευση του Μεσσία με νηστεία και προσευχή. Προχώρησε, λοιπόν, με χαρά προς το Παιδίον και άρχισε να δοξάζει τον Θεόν, αναγγέλλοντας σε όλους την λύτρωση του Ισραήλ που ήδη έφθασε.

Βλέπουμε, λοιπόν, ότι η Υπαπαντή του Χριστού, όπως και κάθε ἀλλο γεγονός της επίγειας ζωής του ἔχει σωτηριολογικό χαρακτήρα. Εκπληρώνει και συνεπώς ερμηνεύει την Παλαιά οικονομία και εισάγει τήν Νέα, την οικονομία της χάριτος και σωτηρίας. Αυτό γίνεται σταδιακά και ολοκληρώνεται στην Ανάσταση.

[Το προβάδισμα στις ιερές εορτές του Φεβρουαρίου τό έχει η Μεγάλη Εορτή τῆς Υπαπαντής του Κυρίου. Γι’ αυτό θεώρησα πρόσφορο να μεταφέρω στις σελίδες του ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ένα από τα κείμενα που διάβασα πρόσφατα σχετικά με την σημασία της εορτής αυτής για πνευματική και εποικοδομητική περισυλλογή: π. Γεώργιος Διον. Δράγας]

Αναδημοσίευση: http://theologosgr.blogspot.gr/2014/02/2.html