Να βλέπεις με τα μάτια της καρδιάς – Χόρχε Λουίς Μπόρχες

(μετ. Δημήτρης Καλοκύρης)

Δεν γράφω για μια εκλεκτή μειοψηφία, που δε σημαίνει τίποτα για μένα, αλλ’ ούτε και για κείνη τη χιλιολιβανισμένη πλατωνική κατηγορία που είναι γνωστή ως “Οι μάζες”. Δυσπιστώ και στις δύο αυτές αφαιρέσεις τις τόσο προσφιλείς στους δημαγωγούς. Γράφω για τον εαυτό μου και για τους φίλους μου. Γράφω, ακόμα, για να κάνω ευκολότερο το πέρασμα του χρόνου…
Χόρχε Λουίς Μπόρχες, σημείωμα από “Το βιβλίο της άμμου”




Συλλογίζομαι τον βλοσυρό , αυστηρό ουρανό

με τα μοναχικά κι απόμακρα φώτα

που τόσες και τόσες νύχτες κοιτούσε ο ΄Εμερσον

μέσα στα χιόνια και τη παγωνιά του Κόνκορντ.

Εδώ τ’ αστέρια είναι αμέτρητα .

Ο άνθρωπος είναι αμέτρητος . Ατέλειωτες

γενιές πουλιά και έντομα ,

πλουμιστοί ιαγουάροι και φίδια ,

κλωνάρια που συμπλέκονται κι απλώνονται ,

καφές , άμμος και φύλλα

που γέρνουν τα πρωινά και σκορπάνε

τον τέλειο , άχρηστό τους λαβύρινθο .

Ισως το κάθε μυρμηγκάκι που πατάμε

να’ ναι μοναδικό μπροστά στο Θεό ,

οπότε θα το λογαριάζει και αυτό

στην εκτέλεση των ακριβέστερων νόμων

που κυβερνούν τον παράξενο κόσμο Του .

Αν δεν ήταν έτσι , ολόκληρο το σύμπαν

θα ήταν ένα σφάλμα κι ένα ανυπόφορο χάος .

Οι καθρέπτες του έβενου και του νερού

ο πολυμήχανος καθρέπτης των ονείρων ,

τα ψάρια , οι λειχήνες , τα κοράλια ,

τα σημάδια που άφησαν οι χελώνες στο χρόνο ,

οι πυγολαμπίδες κάποιας μοναδικής βραδιάς ,

οι δυναστείες της αροκάριας ,

τα καλοχαραγμένα στοιχεία ενός βιβλίου

που δεν μπορεί να τα σβήσει η νύχτα , χωρίς αμφιβολία

δεν είναι λιγότερο ιδιαίτερα και αινιγματικά

από μένα , που τα συνδυάζω . Δε θα τολμούσα

να κρίνω τη λέπρα ή τον Καλιγούλα .

Ασθενικός βασιλιάς, λοξός αξιωματικός, φρενιασμένη

βασίλισσα, πύργος ευθύς, πολυμήχανος στρατιώτης
απάνω στην ασπρόμαυρη πορεία
ψάχνει ο ένας τον άλλο και συγκρούονται σ’ επίμονη μάχη.Δεν ξέρουν πως το σίγουρο χέρι
του παίχτη τους ρυθμίζει τη μοίρα,
δεν ξέρουν πως μια τρομαχτική νομοτέλεια
ελέγχει τις αποφάσεις και τη διαδρομή τους.Αλλά κι ο ίδιος ο παίχτης είναι αιχμάλωτος
(η έκφραση είναι του Ομάρ) μιας άλλης σκακιέρας
με μαύρες νύχτες και άσπρες μέρες.Ο Θεός κινάει τον παίχτη κι ο παίχτης τα πιόνια.
Μα άραγε ποιος Θεός, πίσω από το Θεό, κινάει το νήμα
της σκόνης και του χρόνου, του ονείρου και της αγωνίας;

Πηγή