«Κρίσνα»: η βέβηλη μπότα

Η εταιρεία Clarks έδωσε σε δύο μοντέλα μοντέρνων υποδημάτων της τα ονόματα «Βισνού» και «Κρίσνα». Και τράβηξε μεν πελατεία με την επινόηση αυτή, αλλά ταυτόχρονα βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα και απειλείται τώρα με μποϊκοτάζ των προϊόντων της από 900.000 αγανακτισμένους ινδουιστές Δεν είναι μικρή η ινδική παροικία στη Βρετανία που θεώρησε εαυτήν προσβεβλημένη από τη χρήση θεϊκών ονομάτων ­ όσο κομψά κι αν είναι τα ομώνυμα μοντελάκια. Διαδηλώσεις οργανώθηκαν αρκετές, με αντικείμενο κατακραυγής τα γυναικεία υποδήματα. Και η προσβολή ήταν διπλή διότι, αφενός, η αγελάδα στην Ινδία θεωρείται ιερό ζώο και κατά συνέπεια δεν πρέπει να χρησιμοποιείται το δέρμα της και, αφετέρου, το ίδιο το παπούτσι θεωρείται είδος ρυπαρόν που δεν επιτρέπεται να το φορούν οι πιστοί μέσα στα τεμένη.

Η Κλαρκς είναι η δεύτερη εταιρεία που έχει μπλέξει πρόσφατα με θρησκευτικές ευαισθησίες. Και η Νάικ είχε προβλήματα με τους μουσουλμάνους όταν αποφάσισε να βάλει το σύμβολο του Αλλάχ σε κάποιο μοντέλο αθλητικών υποδημάτων. Στο ινδουιστικό πάνθεον, ο Βισνού καθορίζει την ανθρώπινη μοίρα ως σύμβολο της θεϊκής αγάπης. Ο Κρίσνα είναι η πιο λαϊκή ενσάρκωσή του και συνήθως εμφανίζεται ως βοσκός αγελάδων.

Κατά παράδοση η Κλαρκς δίνει ονόματα στα διάφορα μοντέλα της για να μπορούν εύκολα οι πωλητές να διαχειρίζονται τα αποθέματά τους. Το όνομα δεν γράφεται ποτέ επάνω στο παπούτσι, τυπώνεται στο κουτί και στους καταλόγους.

Το Βισνού, πέδιλο σε χρώμα μεταλλικό, μαύρο ή μπλε μαρέν, αξίας 30 στερλινών, όπως και το Κρίσνα, μπότα 89 στερλινών σε χρώμα μαύρο, έχουν διατεθεί προς πώληση στα 600 υποκαταστήματα της εταιρείας, αλλά και σε πλήθος ανεξάρτητων υποδηματοπωλείων σε όλη τη Βρετανία. Οι δυσκολίες άρχισαν στο Λάιτσεστερ, όπου ζει η μεγαλύτερη ινδουιστική παροικία, το καλοκαίρι, όταν ένας ινδουιστής αγόρασε τα σανδάλια και πρόσεξε το όνομα που ήταν τυπωμένο στο κουτί.

Οι ηγέτες της ινδουιστικής κοινότητας έσπευσαν να διαμαρτυρηθούν στην Κλαρκς, αλλά τελικά χρειάστηκαν κινητοποιήσεις και διαδηλώσεις επειδή η εταιρεία, αντί να αποσύρει από την αγορά το επίμαχο σανδάλι, κυκλοφόρησε και την μπότα Κρίσνα. Και το μεν σανδάλι έχει εξαντληθεί, αλλά της μπότας τα αποθέματα κρατούν ακόμη.

Η Κλαρκς έσπευσε βεβαίως να ζητήσει συγγνώμη και παρήγγειλε στους πωλητές της να καλύψουν το όνομα του μοντέλου. Οι ινδουιστές όμως (που πρόσφατα γιόρτασαν και το Ντιβάλι τους, δηλαδή το ετήσιο φεστιβάλ των φώτων) απαιτούν την απόσυρση της βέβηλης μπότας. Διότι, όπως δήλωσε και ένας από τους ινδουιστές αρχιερείς, ο Χαρίς Καρουνασάνκερ Πουροχίτ, «είναι βλασφημία να δίδονται ονόματα θεών σε υποδήματα. Ο Κρίσνα και ο Βισνού είναι θεότητες γνωστές όσο και ο Ιησούς στον δυτικό κόσμο...».

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=93154, 16/11/1997