Λατρεία

Σχετικά άρθρα

Πίστη

Προσευχή

Γιορτή

Σωτηρία

2η Ενότητα videos

Ζ΄ ὠδὴ τοῦ κανόνος τοῦ Ἀκαθίστου Ὕμνου, ὁ Εἱρμός:

«Οὐκ ἐλάτρευσαν τῇ κτίσει οἱ θεόφρονες παρὰ τὸν Κτίσαντα· ἀλλὰ πυρὸς ἀπειλὴν ἀνδρείως πατήσαντες, χαίροντες ἔψαλλον· Ὑπερύμνητε, ὁ τῶν Πατέρων Κύριος καὶ Θεός, εὐλογητὸς εἶ».

Μετάφραση: Οἱ θεόφρονες (Τρεῖς Παῖδες στὴ Βαβυλώνα) δὲ θέλησαν νὰ λατρεύσουν τὰ κτίσματα, ἀλλὰ λάτρευσαν μονάχα τὸν Κτίστη. Καὶ ἀφοῦ ἀψήφισαν μὲ ἀνδρεία τὴν ἀπειλὴ τῆς φωτιᾶς, μὲ χαρὰ ἔψαλαν· Ὑπερύμνητε Θεὲ καὶ Κύριε τῶν Πατέρων μας εἶσαι εὐλογημένος.

[Νεοελληνικὴ ἀπόδοση τοῦ θεολόγου Εὐαγγέλου Γ. Καρακοβούνη, στο:

http://users.uoa.gr/~nektar/orthodoxy/prayers/service_theotokos_greetings_translation.htm ]

Διερευνώντας: «Πέντε π και ένα γ» 

Η λατρευτική πράξη [στον Ιουδαϊσμό]

Το κέντρο της ιουδαϊκής λατρείας είναι κυρίως η συναγωγή, που εμφανίστηκε μετά την καταστροφή του πρώτου ναού το 586 π. Χ. Ως λατρευτικός χώρος όμως, άρχισε να αναπτύσσεται μετά την καταστροφή του δεύτερου ναού, το 70 μ. Χ. Η σύγχρονη συναγωγή αποτελείται από μια αίθουσα, στο κέντρο της οποίας και μπροστά από τα καθίσματα των πιστών βρίσκεται ένα υπερυψωμένο βάθρο. Από το βάθρο αυτό γίνονται τα αναγνώσματα από την Τορά (Πεντάτευχο). Η λατρεία συνίσταται από τρεις βασικές ακολουθίες που γίνονται καθημερινά το πρωί, το απόγευμα και το βράδυ. Εμπλουτισμένες παραλλαγές αυτού του συνόλου τελούνται το Σάββατο, που είναι η κυρίως λατρευτική μέρα του Ιουδαϊσμού, και τις γιορτές. Οι ραβίνοι, οι οποίοι προΐστανται της λατρείας, όπως και της κοινότητας γενικά, δεν είναι ιερείς, αλλά θρησκευτικοί διδάσκαλοι.

Κάποιες διαφορές στα τελούμενα στη συναγωγή υπάρχουν μεταξύ Μεταρρυθμισμένων και Ορθοδόξων Ιουδαίων. Π.χ. στις Ορθόδοξες συναγωγές ο ρόλος των γυναικών είναι περιορισμένος. Υπάρχει μάλιστα γυναικωνίτης ή κάποιος απομονωμένος χώρος, όπου παραμένουν κατά τη διάρκεια της λατρείας. Στις Μεταρρυθμισμένες συναγωγές οι γυναίκες όχι μόνο κάθονται μαζί με όλους τους πιστούς αλλά παίζουν και ενεργητικότερο ρόλο, ο οποίος φτάνει σε κάποιες περιπτώσεις και στη χειροτονία τους σε ραβίνους. Άλλη διαφορά είναι η κάλυψη της κεφαλής με καπέλο ή ένα μικρό στρογγυλό σκούφο για τους άντρες και διάφορα καλύμματα για τις γυναίκες. Στις Μεταρρυθμισμένες αυτό δεν είναι υποχρεωτικό.

Από το βιβλίο της Β΄ λυκείου, ΔΕ 29, σ. 237-238

(http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-B126/498/3245,13193/).

Ερωτήσεις 5π και ένα γ:

1. Ποιος λατρεύεται;
2. Ποιος προΐσταται στη λατρεία;
3. Πού γίνεται η λατρεία;
4. Πότε γίνεται η λατρεία;
5. Πώς γίνεται η λατρεία;
6. Γιατί μετέχουν στη λατρεία οι πιστοί/πιστές των θρησκειών αυτών;

Ιουδαϊσμός

Ψηφιακό Σχολείο / Αποθετήριο Μαθησιακών Αντικειμένων «Φωτόδεντρο» /

α. Συλλογή φωτογραφιών:

Αφρικανικά Θρησκεύματα [sic], http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/3842 (για τον Ιουδαϊσμό).

β. Συλλογή φωτογραφιών: Σύγχρονες συναγωγές, http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/8358

«Λειτουργικά αινίγματα (παραλλαγή του «βιβλικά αινίγματα - κουΐζ»)»

Πέντε χαρακτηριστικές προσευχές (κείμενο και μετάφραση):

1. Δοξολογία μεγάλη [«Όρθρος»]

Κείμενο

Μετάφραση

Δόξα σοι τῷ δείξαντι τὸ φῶς. Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ, καὶ ἐπὶ γῆς εἰρήνη, ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία. Ὑμνοῦμέν σε, εὐλογοῦμέν σε, προσκυνοῦμέν σε, δοξολογοῦμέν σε, εὐχαριστοῦμέν σοι, διὰ τὴν μεγάλην σου δόξαν. Κύριε, Βασιλεῦ, ἐπουράνιε Θεέ, Πάτερ παντοκράτορ· Κύριε Υἱὲ μονογενές, Ἰησοῦ Χριστέ, καὶ Ἅγιον Πνεῦμα. Κύριε ὁ Θεός, ὁ ἀμνὸς τοῦ Θεοῦ, ὁ Υἱὸς τοῦ Πατρός, ὁ αἴρων τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου, ἐλέησον ἡμᾶς, ὁ αἴρων τὰς ἁμαρτίας τοῦ κόσμου. Πρόσδεξαι τὴν δέησιν ἡμῶν, ὁ καθήμενος ἐν δεξιᾷ τοῦ Πατρός, καὶ ἐλέησον ἡμᾶς. Ὅτι σὺ εἶ μόνος Ἅγιος, σὺ εἶ μόνος Κύριος, Ἰησοῦς Χριστός, εἰς δόξαν Θεοῦ Πατρός. Ἀμήν. Καθ᾿ ἑκάστην ἡμέραν εὐλογήσω σε, καὶ αἰνέσω τὸ ὄνομά σου εἰς τὸν αἰῶνα, καὶ εἰς τὸν αἰῶνα τοῦ αἰῶνος. Καταξίωσον, Κύριε, ἐν τῇ ἡμέρᾳ ταύτῃ, ἀναμαρτήτους φυλαχθῆναι ἡμᾶς. Εὐλογητὸς εἶ, Κύριε, ὁ Θεὸς τῶν Πατέρων ἡμῶν, καὶ αἰνετὸν καὶ δεδοξασμένον τὸ ὄνομά σου εἰς τοὺς αἰῶνας. Ἀμήν. Γένοιτο, Κύριε, τὸ ἔλεός σου ἐφ᾿ ἡμᾶς, καθάπερ ἠλπίσαμεν ἐπὶ σέ. Εὐλογητὸς εἶ, Κύριε· δίδαξόν με τὰ δικαιώματά σου (ἐκ γ´). Κύριε, καταφυγὴ ἐγενήθης ἡμῖν, ἐν γενεᾷ καὶ γενεᾷ. Ἐγὼ εἶπα· Κύριε, ἐλέησόν με· ἴασαι τὴν ψυχήν μου, ὅτι ἥμαρτόν σοι. Κύριε, πρὸς σὲ κατέφυγον· δίδαξόν με τοῦ ποιεῖν τὸ θέλημά σου, ὅτι σὺ εἶ ὁ Θεός μου. Ὅτι παρὰ σοὶ πηγὴ ζωῆς· ἐν τῷ φωτί σου ὀψόμεθα φῶς. Παράτεινον τὸ ἔλεός σου τοῖς γινώσκουσί σε. Ἅγιος ὁ Θεός, Ἅγιος Ἰσχυρός, Ἅγιος Ἀθάνατος, ἐλέησον ἡμᾶς (τρίς). Δόξα. Καὶ νῦν. Ἅγιος Ἀθάνατος, ἐλέησον ἡμᾶς. Δι᾿ εὐχῶν τῶν ἁγίων Πατέρων ἡμῶν, Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ὁ Θεός, ἐλέησον ἡμᾶς. Ἀμήν.

Δόξα σέ Σένα πού φανέρωσες τό φῶς. Δόξα στό Θεό, πού εἶναι στόν οὐρανό, καί στή γῆ ἄς ἔρθει ἡ εἰρήνη, διότι ὁ Θεός ἔδειξε στούς ἀνθρώπους τήν ἀγάπη του. Σέ ὑμνοῦμε, σ᾿ εὐλογοῦμε, σέ προσκυνοῦμε, σ᾿ ἐγκωμιάζουμε μέ ὕμνους καί σ᾿ εὐχαριστοῦμε, Κύριε, γιά τή μεγάλη Σου δόξα. Κύριε, πού εἶσαι οὐράνιος Βασιλιάς, Θεός Πατέρας Παντοκράτορας, μοναχοπαίδι, πού τ᾿ ὄνομά Σου εἶναι Ἰησοῦς Χριστός καί Ἅγιο Πνεῦμα. Κύριε καί Θεέ, Ἰησοῦ Χριστέ, πού εἶσαι ὁ Ἀμνὸς τοῦ Θεοῦ, ὁ Γιὸς τοῦ Θεοῦ, πού ἐξαφανίζεις τήν ἁμαρτία τοῦ κόσμου, ἐλέησέ μας. Σέ παρακαλοῦμε νά δεχθεῖς τήν προσευχή μας, Σύ πού κάθεσαι στά δεξιά τοῦ Πατέρα καί νά μᾶς ἐλεήσεις. Διότι σύ, ὁ Ἰησοῦς Χριστός, εἶσαι ὁ μοναδικός Ἅγιος καί Κύριος γιά νά δοξάζεται ὁ Θεός Πατέρας. Ἀμήν. Κάθε μέρα θά προσεύχομαι σέ Σένα καί θά σ᾿ ἐγκωμιάζω γιά πάντα. Κύριε, σέ παρακαλοῦμε νά μᾶς ἀξιώσεις τή σημερινή μέρα νά διατηρηθοῦμε καθαροί χωρίς ἁμαρτία. Δοξασμένος εἶσαι, Κύριε, Σύ, ὁ Θεός τῶν Πατέρων μας, καί τό ἅγιο ὄνομά σου εἶναι ἔνδοξο καί ἄξιο νά ὑμνεῖται αἰώνια. Κύριε, ἡ συμπάθειά σου ἄς εἶναι μαζί μας, ὅπως ἀκριβῶς ἐλπίσαμε. Δοξασμένος εἶσαι, Κύριε· ὑπόδειξέ μου τίς δίκαιες ἀπαιτήσεις πού ἔχεις ἀπό μένα (τρεῖς). Κύριε, πάντοτε ἤσουν τό καταφύγιό μας. Γι’ αυτό ἐγώ παρακάλεσα νά μέ συμπονέσεις· νά θεραπεύσεις τήν ψυχή μου, διότι ἁμάρτησα σέ Σένα. Κύριε, σέ Σένα κατέφυγα· δίδαξέ με νά πράττω τό θέλημά σου, διότι Σύ εἶσαι ὁ Θεός μου. Διότι σέ Σένα ὑπάρχει ἡ πηγή τῆς ζωῆς· καί μέ τό δικό σου φωτισμό θά δοῦμε τό ἀληθινό φῶς. Συνέχισε νά δείχνεις τή συμπάθειά Σου σ᾿ ἐκείνους πού σέ ἀναγνωρίζουν. Ἅγιος εἶσαι Σύ, ὁ Θεός Πατέρας, Ἅγιος ἰσχυρός ὁ Υἱός, Ἅγιος ἀθάνατος, τό Ἅγιο Πνεῦμα, σέ παρακαλοῦμε ἐλέησέ μας (τρεῖς). Δόξα... Καί τώρα... Ἅγιος ἀθάνατος, τό Ἅγιο Πνεῦμα, σέ παρακαλοῦμε ἐλέησέ μας. Μέ τίς εὐχές τῶν ἁγίων Πατέρων μας, Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, πού εἶσαι Θεός μας, ἐλέησέ μας. Ἀμήν.

Ἀπὸ τὸ τευχίδιο Μιλάω στον Πατέρα μου μὲ Προσευχές γιά κάθε μέρα (Κείμενο - μετάφραση)

Ἀποστολική Διακονία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος. Ἔκδοσις Α´ 1986, Β´ 1997 (βελτιωμένη καί μέ νέα στοιχειοθεσία) Ἐπιμέλεια ἐκδόσεως· Κωνσταντῖνος Π. Παπαθανασίου.

2. Φως ιλαρόν [«Εσπερινός»]:

Πολυτονικό:

Φῶς ἱλαρόν ἅγιας δόξης ἀθανάτου Πατρός, οὐρανίου, ἅγιου, μάκαρος, Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλθόντες ἐπί τήν ἥλιου δύσιν, ἴδοντες φῶς ἑσπερινόν ὑμνοῦμεν Πατέρα, Υἷον καί Ἅγιον Πνεῦμα, Θεόν. Ἄξιον σέ ἐν πάσι καιροῖς ὑμνεῖσθαι φωναῖς αἰσίαις, Υἱέ Θεοῦ, ζωήν ὁ διδούς διό ὁ κόσμος σέ δοξάζει.

Μονοτονικό:

Φως ιλαρόν αγίας δόξης αθανάτου Πατρός, ουρανίου, αγίου, μάκαρος, Ιησού Χριστέ, ελθόντες επί την ηλίου δύσιν, ιδόντες φως εσπερινόν, υμνούμεν Πατέρα, Υιόν, και άγιον Πνεύμα, Θεόν. Άξιόν σε εν πάσι καιροίς υμνείσθαι φωναίς αισίαις, Υιέ Θεού, ζωήν ο διδούς· διό ο κόσμος σε δοξάζει.

[http://www.myriobiblos.gr/texts/greek/nectarios_prayers.htm ]

Μετάφραση:

Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ποῦ εἶσαι τό γλυκό φῶς τῆς ἁγίας δόξας τοῦ ἀθανάτου, τοῦ οὐρανίου, τοῦ ἁγίου, τοῦ μακάριου Πατέρα σου, τώρα πού φτάσαμε στή δύση τοῦ ἥλιου καί εἴδαμε τό ἑσπερινό φῶς, ὑμνοῦμε τόν Πατέρα, ἐσένα τόν Υἱό καί τό Ἅγιο Πνεῦμα, τόν ἕνα Θεό. Πρέπει σέ κάθε ὥρα καί στιγμή νά σέ ὑμνοῦμε μέ καθαρές ψυχές καί χαρούμενες φωνές, Υἱέ Θεοῦ, γιατί ἐσύ δίνεις τή ζωή καί γι’ αὐτό ὁ κόσμος σέ δοξάζει.

Άλλη μετάφραση:

Ἐπιλύχνιος Εὐχαριστία (Φῶς ἱλαρόν)

Φῶς ἱλαρὸν ἁγίας δόξης ἀθανάτου Πατρός, οὐρανίου, ἁγίου, μάκαρος, Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλθόντες ἐπὶ τὴν ἡλίου δύσιν, ἰδόντες φῶς ἑσπερινόν, ὑμνοῦμεν Πατέρα, Υἱόν, καὶ ἅγιον Πνεῦμα, Θεόν. Ἄξιόν σε ἐν πᾶσι καιροῖς ὑμνεῖσθαι φωναῖς αἰσίαις, Υἱὲ Θεοῦ, ζωὴν ὁ διδούς· διὸ ὁ κόσμος σὲ δοξάζει.

Ὄντας τὸ γλυκὸ φῶς τῆς ἁγίας δόξας τοῦ ἀθάνατου Πατέρα, τοῦ οὐράνιου, τοῦ ἅγιου, τοῦ μακάριου, ἐσὺ Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, τώρα ποὺ φτάσαμε στὴ δύση τοῦ ἥλιου καὶ εἴδαμε τὸ ἑσπερινὸ φῶς, ὑμνοῦμε τὸν Πατέρα, ἐσένα τὸν Υἱὸ καὶ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, τὸν ἕνα Θεό. Πρέπει σὲ κάθε καιρὸ νὰ σὲ ὑμνοῦμε μὲ χαρούμενες φωνές, Υἱὲ Θεοῦ, διότι ἐσὺ δίνεις τὴ ζωὴ καὶ γι᾿ αὐτὸ ὁ κόσμος σὲ δοξάζει.

[Πηγή: http://users.uoa.gr/~nektar/orthodoxy/explanatory/prayers_interpretation.htm ]

3. Προσευχή στον φύλακα Άγγελο [«Απόδειπνο»].

Εὐχὴ εἰς τὸν Ἄγγελον φύλακα τῆς τοῦ ἀνθρώπου ζωῆς

Ἅγιε Ἄγγελε, ὁ ἐφεστὼς τῆς ἀθλίας μου ψυχῆς καὶ ταλαιπώρου μου ζωῆς, μὴ ἐγκαταλίπῃς με τὸν ἁμαρτωλόν, μηδὲ ἀποστῇς ἀπ᾿ ἐμοῦ διὰ τὴν ἀκρασίαν μου· μὴ δώῃς χώραν τῷ πονηρῷ δαίμονι κατακυριεῦσαί μου τῇ καταδυναστείᾳ τοῦ θνητοῦ τούτου σώματος· κράτησον τῆς ἀθλίας καὶ παρειμένης χειρός μου, καὶ ὁδήγησόν με εἰς ὁδὸν σωτηρίας. Ναί, ἅγιε Ἄγγελε τοῦ Θεοῦ, ὁ φύλαξ καὶ σκεπαστὴς τῆς ἀθλίας μου ψυχῆς καὶ τοῦ σώματος, πάντα μοι συγχώρησον, ὅσα σοι ἔθλιψα πάσας τὰς ἡμέρας τῆς ζωῆς μου, καὶ εἴ τι ἥμαρτον τὴν σήμερον ἡμέραν· σκέπασόν με ἐν τῇ παρούσῃ νυκτὶ καὶ διαφύλαξόν με ἀπὸ πάσης ἐπηρείας τοῦ ἀντικειμένου, ἵνα μὴ ἔν τινι ἁμαρτήματι παροργίσω τὸν Θεόν· καὶ πρέσβευε ὑπὲρ ἐμοῦ πρὸς τὸν Κύριον τοῦ ἐπιστηρίξαι με ἐν τῷ φόβῳ αὐτοῦ καὶ ἄξιον ἀναδεῖξαί με δοῦλον τῆς αὐτοῦ ἀγαθότητος. Ἀμήν.

Ἅγιε Ἄγγελε, ἐσὺ ποὺ εἶσαι φύλακας (προστάτης) τῆς ἀθλίας ψυχῆς μου καὶ τῆς ταλαίπωρης ζωῆς μου, μὴ μὲ ἐγκαταλείψῃς τὸν ἁμαρτωλό, μήτε νὰ ἀπομακρυνθῇς ἀπὸ μένα ἐξ αἰτίας τῆς χαυνότητός μου. Μὴ ἐπιτρέψῃς στὸν πονηρὸ δαίμονα νὰ κυριαρχήσει ἐπάνω μου κατατυραννώντας αὐτὸ τὸ θνητό μου σῶμα. Κράτησε τὸ ταλαίπωρο καὶ παράλυτο χέρι μου καὶ ὁδήγησέ με στὴν ὁδὸ τῆς σωτηρίας. Ναί, ἅγιε Ἄγγελε τοῦ Θεοῦ, ἐσὺ ποὺ εἶσαι φύλακας καὶ σκεπαστὴς τῆς ἀθλίας ψυχῆς μου καὶ τοῦ ἀθλίου σώματός μου, συγχώρησέ με γιὰ ὅλα ἐκεῖνα μὲ τὰ ὁποῖα σὲ ἐλύπησα ὅλες τὶς ἡμέρες τῆς ζωῆς μου, καὶ γιὰ ὅσα ἁμάρτησα τὴν σημερινὴ ἡμέρα. Σκέπασε μὲ καὶ τούτη τὴ νύκτα καὶ διαφύλαξέ με ἀπὸ κάθε ἐπήρεια τοῦ ἀντιπάλου διαβόλου, γιὰ νὰ μὴ παροργίσω τὸν Θεὸ μὲ κάποιο ἁμάρτημα. Καὶ συνάμα πρέσβευε γιὰ χάρι μου πρὸς τὸν Κύριο, νὰ μὲ στερεώσῃ στὸν θεῖο φόβο (=σεβασμὸ) καὶ νὰ μὲ κάνῃ δοῦλο ἄξιο τῆς ἀγαθότητάς του. Ἀμήν.

[http://users.uoa.gr/~nektar/orthodoxy/explanatory/prayers_interpretation.htm ]

Το κείμενο σε μονοτονικό: (http://www.myriobiblos.gr/texts/greek/nectarios_prayers.htm):

Άγιε Άγγελε, ο εφεστώς της άθλιας μου ψυχής και ταλαίπωρου μου ζωής, μη εγκαταλίπης με τον αμαρτωλόν, μηδέ αποστής απ εμού δια την ακρασίαν μου· μη δώης χώραν τω πονηρώ δαίμονι κατακυριεύσαί μου τη καταδυναστεία του θνητού του τούτου σώματος· κράτησον της αθλίας και παρειμένης χειρός μου, και οδήγησαν με εις οδόν σωτηρίας. Ναι, Άγγελε του θεού, ο φύλαξ και σκεπαστής της αθλίας μου ψυχής και του σώματος, πάντα μοι συγχώρησον, όσα σοι έθλιψα πάσας τας ημέρας της ζωής μου, και εί τι ήμαρτον την σήμερον ημέραν· σκέπασόν με εν τη παρούση νυκτί και διαφύλαξόν με από πάσης επήρειας του αντικειμένου, ίνα μη εν τίνι αμαρτήματι παροργίσω τον Θεόν· και πρέσβευε υπέρ εμού προς τον Κύριον, του επιστηρίξαι με εν τω φόβω αυτού, και άξιον αναδείξαι με δούλον της αυτού αγαθότητος. Αμήν.

4. Από τη Θεία Λειτουργία

Κείμενο

Μετάφραση

Σε εσένα εμπιστευόμαστε όλη μας τη ζωή και την ελπίδα, δέσποτα φιλάνθρωπε, και σε παρακαλούμε και δεόμαστε και ικετεύουμε- αξίωσέ μας να μεταλάβουμε τα επουράνια και φρικτά μυστήρια, αυτής της ιερής και πνευματικής τράπεζας με καθαρή συνείδηση, για να εξαλειφθούν οι αμαρτίες, να συγχωρηθούν τα παραπτώματά μας, ώστε να έχουμε κοινωνία του αγίου Πνεύματος, να κληρονομήσουμε τη βασιλεία των ουρανών, να έχουμε θάρρος απέναντι σου και να μην τιμωρηθούμε ή καταδικαστούμε.

Κείμενο	Μετάφραση
	Είδαμε το φως το αληθινό, πήραμε το επουράνιο άγιο Πνεύμα, βρήκαμε πίστη αληθινή, προσκυνώντας την αδιαίρετη Τριάδα, γιατί αυτή μας έσωσε.

Σχολικό βιβλίο των Θρησκευτικών Α΄ λυκείου, ΔΕ 23, σ. 133:

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-A106/116/899,3348/

5. «Η λειτουργία μετά τη Λειτουργία»:

Φεύγοντας από το ναό και έχοντας ζήσει αυτό που μας πρόσφερε η Θεία Ευχαριστία, ενωμένοι με όλους τους χριστιανούς με το σύνδεσμο της ειρήνης, και της αγάπης, ξαναγυρίζουμε στον κόσμο, για να πούμε και σ' άλλους τι προσφέρει στον άνθρωπο η Εκκλησία του Χριστού.

Από το σχολικό βιβλίο των Θρησκευτικών της Α΄ λυκείου, ΔΕ 15, σ. 87:

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-A106/116/898,3334/

«Ομαδοσυνεργασία - Ασκήσεις συνάρτησης»

1. Οι χριστιανικές γιορτές και το σχέδιο της θείας οικονομίας

Τα θαυμαστά γεγονότα για τη σωτηρία του ανθρώπου πανηγυρίζονται με τις γιορτές της Εκκλησίας. Σκορπισμένες μέσα στο έτος, μας θυμίζουν την επίγεια ζωή του Κυρίου, της Υπεραγίας Θεοτόκου και των αγίων. Ξαναγεννιέται μέσα μας ο Χριστός, σταυρώνεται, ανασταίνεται. Γι’ αυτό οι υμνογράφοι της Εκκλησίας στους ύμνους και οι Πατέρες στις ευχές χρησιμοποιούν τη λέξη «σήμερον» - «Σήμερον ὁ Χριστός γεννᾶται..». «Σήμερον κρεμᾶται ἐπί ξύλου...». Σήμερα, σαν να ήμαστε τότε παρόντες στο γεγονός, βλέπουμε την Ανάσταση. «Ἀνάστασιν Χριστοῦ θεασάμενοι...». «Σήμερον ἒαρ νοητόν ἀνέτειλεν ἡμῖν... ἡ παγκόσμιος μνήμη Γεωργίου τοῦ σοφοῦ Μεγαλομάρτυρος».

Οι γιορτές είναι εβδομαδιαίες και ετήσιες. Από τις εβδομαδιαίες η σπουδαιότερη είναι η Κυριακή, η ημέρα του Κυρίου, της Ανάστασής του. Είναι η σταθερή ημέρα τέλεσης της Θείας Ευχαριστίας. Είναι ακόμη η πρώτη ημέρα της εβδομάδας, ημέρα σωτηρίας και αναδημιουργίας. «Όπως η πρώτη δημιουργία άρχισε την ημέρα της Κυριακής, έτσι και η δεύτερηδημιουργία άρχισε πάλι από την Κυριακή» (Γρηγορίου Θεολόγου, Λόγος 44, 5, ΕΠΕ 5,226).

Εκτός από την Κυριακή, και οι άλλες ημέρες της εβδομάδας είναι για την Εκκλησία μας γιορτινές. Έτσι μαζί με τους καθιερωμένους αγίους τιμούμε: τη Δευτέρα τους αγγέλους, την Τρίτη τον Ιωάννη τον Πρόδρομο, την Τετάρτη το Σταυρό του Κυρίου, την Πέμπτη τους αποστόλους και τον Άγιο Νικόλαο, την Παρασκευή τα Πάθη του Κυρίου και το Σάββατο τους μάρτυρες. Το Σάββατο είναι ακόμη ημέρα μνήμης των νεκρών.

Οι ετήσιες γιορτές διαιρούνται σε: Δεσποτικές (προς τιμή του Δεσπότη Χριστού), Θεομητορικές (προς τιμή της Μητέρας του Θεού) και σε εορτές των αγίων. Οι Δεσποτικές γιορτές χωρίζονται σε κινητές και ακίνητες. Το Πάσχα δε γιορτάζεται κάθε χρόνο την ίδια ημερομηνία, είναι δηλαδή γιορτή κινητή. Στον κύκλο του κινούνται και άλλες κινητές γιορτές. Είναι οι Κυριακές του Τριωδίου* πριν από το Πάσχα (Μαρία Αιγύπτια, Ιωάννης Κλίμακος* κ. ά.) και του Πεντηκοσταρίου* μετά το Πάσχα (Ζωοδόχος Πηγή, Ανάληψη, Πεντηκοστή, εορτή του Αγ. Πνεύματος κ.ά.). Η γιορτή του Αγ. Γεωργίου (23 Απριλίου), μετακινείται στη δεύτερη μέρα του Πάσχα, όταν η 23 Απριλίου πέφτει μέσα στη Μεγάλη Σαρακοστή*.

Τα Χριστούγεννα, γιορτάζονται πάντοτε στις 25 Δεκεμβρίου και είναι ακίνητη γιορτή. Με κέντρο τα Χριστούγεννα, έχουμε γιορτές των οποίων η ημερομηνία δεν αλλάζει (Περιτομή, Υπαπαντή, Ευαγγελισμός).

Από το σχολικό βιβλίο των Θρησκευτικών της Α΄ λυκείου, ΔΕ 7:

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-A106/116/898,3342/

2. Η «λειτουργία μετά τη Λειτουργία»

Φεύγοντας από το ναό και έχοντας ζήσει αυτό που μας πρόσφερε η Θεία Ευχαριστία, ενωμένοι με όλους τους χριστιανούς με το σύνδεσμο της ειρήνης, και της αγάπης, ξαναγυρίζουμε στον κόσμο, για να πούμε και σ' άλλους τι προσφέρει στον άνθρωπο η Εκκλησία του Χριστού.

Από το σχολικό βιβλίο των Θρησκευτικών της Α΄ λυκείου, ΔΕ 15, σ. 87:

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-A106/116/898,3334/

«Αρνητικό – Θετικό»

Ὑπὲρ τῆς πόλεως ταύτης, πάσης πόλεως καὶ χώρας, καὶ τῶν πίστει οἰκούντων ἐν αὐταῖς τοῦ Κυρίου δεηθῶμεν. Ὑπὲρ εὐκρασίας ἀέρων, εὐφορίας τῶν καρπῶν τῆς γῆς καὶ καιρῶν εἰρηνικῶν τοῦ Κυρίου δεηθῶμεν. Ὑπὲρ πλεόντων, ὁδοιπορούντων, νοσούντων, καμνόντων, αἰχμαλώτων καὶ τῆς σωτηρίας αὐτῶν τοῦ Κυρίου δεηθῶμεν. Ὑπὲρ τοῦ ῥυσθῆναι ἡμᾶς ἀπὸ πάσης θλίψεως, ὀργῆς, κινδύνου καὶ ἀνάγκης, τοῦ Κυρίου δεηθῶμεν.	Γι᾿ αὐτὴν ἐδῶ τὴν πόλη, γιὰ κάθε πόλη καὶ γιὰ κάθε χωριὸ καὶ γιὰ ὅσους μὲ πίστη κατοικοῦνε σ᾿ αὐτές, ἂς παρακαλέσουμε τὸν Κύριο. Γιὰ τὴν εὐκρασία τῶν ἀέρων, γιὰ τὴν καρποφορία τῆς γῆς καὶ γιὰ καλοὺς καιρούς, ἂς παρακαλέσουμε τὸν Κύριο. Γιὰ κείνους ποὺ ταξιδεύουν στὴ θάλασσα καὶ στὴ στεριά, γιὰ τοὺς ἀρρώστους, γιὰ τοὺς ἀνήμπορους, γιὰ τοὺς αἰχμαλώτους καὶ γιὰ τὴ σωτηρία τους, ἂς παρακαλέσουμε τὸν Κύριο. Γιὰ νὰ μᾶς προφυλάσση ἀπὸ κάθε θλίψη, ὀργή, κίνδυνο καὶ ἀνάγκη, ἂς παρακαλέσουμε τὸν Κύριο.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΤΕΝΗ ΔΕΗΣΗ Ἔτι δεόμεθα ὑπὲρ ἐλέους, ζωῆς, εἰρήνης, ὑγείας, σωτηρίας, ἐπισκέψεως, συγχωρήσεως καὶ ἀφέσεως τῶν ἁμαρτιῶν τῶν δούλων σου, πάντων τῶν εὐσεβῶν καὶ ὀρθοδόξων χριστιανῶν, τῶν κατοικούντων καὶ παρεπιδημούντων ἐν τῇ πόλει καὶ τῇ ἐνορίᾳ ταύτῃ, τῶν ἐπιτρόπων καὶ συνδρομητῶν τῆς ἁγίας Ἐκκλησίας ταύτης, σὺν ταῖς γυναιξὶ καὶ τοῖς τέκνοις αὐτῶν. Ἔτι δεόμεθα ὑπὲρ τῶν μακαρίων καὶ ἀειμνήστων κτιτόρων τῆς ἁγίας Ἐκκλησίας ταύτης καὶ ὑπὲρ πάντων τῶν προαναπαυσαμένων πατέρων καὶ ἀδελφῶν ἡμῶν, τῶν ἐνθάδε εὐσεβῶς κειμένων καὶ τῶν ἁπανταχοῦ ὀρθοδόξων.	Σὲ παρακαλοῦμε ἀκόμα νὰ ἐλεήσης, νὰ δώσης ζωή, εἰρήνη, ὑγεία καὶ σωτηρία, νὰ προστατέψης, νὰ συγχωρέσης καὶ νὰ ἀφήσης τὶς ἁμαρτίες τῶν δούλων σου, ὅλων τῶν εὐσεβῶν καὶ ὀρθοδόξων χριστιανῶν, ποὺ κατοικοῦν καὶ μένουν σ᾿ αὐτὴν ἐδῶ τὴν πόλη καὶ τὴν ἐνορία, τῶν ἐπιτρόπων καὶ τῶν συνδρομητῶν αὐτῆς ἐδῶ τῆς Ἐκκλησίας, μαζὶ μὲ τὶς γυναῖκες καὶ τὰ παιδιά τους. Σὲ παρακαλοῦμε ἀκόμα γιὰ τοὺς μακαρίτες καὶ ἀείμνηστους ποὺ ἔκτισαν αὐτὴν ἐδῶ τὴν Ἐκκλησία καὶ γιὰ ὅλους τοὺς πατέρες καὶ ἀδελφούς μας, ποὺ ἀναπαύθηκαν κι εἶναι θαμμένοι ἐδῶ, μὲ τὴν ἐλπίδα τῆς ἀνάστασης, καθὼς καὶ ὅλους τοὺς ὀρθοδόξους ὅλου τοῦ κόσμου.
…ἑαυτοὺς καὶ ἀλλήλους καὶ πᾶσαν τὴν ζωὴν ἡμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα.	…κι ἂς ἀφήσουμε ὁ καθένας μας κι ὅλοι μαζὶ τὸν ἑαυτό μας κι ὅλη μας τὴ ζωὴ στὸ Θεό μας Ἰησοῦ Χριστό.
Ἀδελφοί, συγχωρήσατέ μοι τῷ ἁμαρτωλῷ.	Ἀδελφοί, συγχωρῆστε με τὸν ἁμαρτωλό.
Τοῖς μισοῦσι καὶ τοῖς ἀγαπῶσιν ἡμᾶς συγχώρησον, Κύριε.	Ἐκείνους ποὺ μᾶς μισοῦν κι ἐκείνους ποῦ μᾶς ἀγαποῦν συγχώρησέ τους, Κύριε.
Τὰ καλὰ καὶ συμφέροντα ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν καὶ εἰρήνην τῷ κόσμῳ, παρὰ τοῦ Κυρίου αἰτησώμεθα.	Ἂς ζητήσουμε ἀπὸ τὸν Κύριο ὅσα εἶναι καλὰ καὶ συμφέρουν στὶς ψυχές μας καὶ εἰρήνη στὸν κόσμο.

Για το κείμενο της θ. Λειτουργίας: http://www.goarch.org/chapel/liturgical_texts/liturgy-el (Εκκλησία της Αμερικής)

Για τη μετάφραση:

http://users.uoa.gr/~nektar/orthodoxy/prayers/service_litourgy_translation.htm#ΕΙΡΗΝΙΚΑ